Zaciągając kredyt, warto zwrócić uwagę nie tylko na oprocentowanie, czy prowizję, ale też na sposób jego spłaty, bo nasze niedopatrzenie może wpłynąć na całkowity koszt zobowiązania. Czym zatem jest rata równa i rata malejąca? Który sposób spłaty bardziej nam się opłaca? Sprawdzamy!
Czym są raty równe?
Raty równe, znane również jako raty annuitetowe lub raty uśrednione, cieszą się w naszym kraju największą popularnością, ponieważ harmonogram spłat kredytu takim sposobem jest bardziej czytelny i zrozumiały dla kredytobiorców. Raty równe oznaczają spłatę zobowiązania w stałych comiesięcznych płatnościach. Ustalane są one w taki sposób, by w początkowych miesiącach spłacać więcej odsetek, a mniej kapitału. W miarę upływu czasu proporcje się odwracają, więc część kapitałowa zaczyna przeważać nad częścią odsetkową. Koniecznie trzeba podkreślić, że wybór rat równych nie oznacza, że ich wysokość nie zmieni się w trakcie okresu kredytowania.
Zaciągniecie zobowiązania ze zmienną stopą procentową, może skutkować tym, że wraz ze wzrostem stopy referencyjnej, zwiększy się nasza rata kredytowa. Spłacanie kredytu przez kilka lub kilkanaście lat w takim modelu może sprawić, że wysokość oprocentowania będzie zmieniać się wiele razy, a bank przeliczy nasze raty w taki sposób, żebyśmy spłacali je przez kilka miesięcy w takiej samej wysokości (w zależności od jakiej stawki naliczane są odsetki, może to być okres 3 lub 6 miesięcy). W przypadku kredytu z oprocentowaniem stałym wysokość miesięcznej raty jest taka sama przez 5-10 lat i w tym czasie zmienia się stosunek raty odsetkowej i kapitałowej.
Czym są raty malejące?
Raty malejące, inaczej raty kapitałowe, to sposób spłacania kredytu, w którym wysokość rat zmniejsza się w czasie umowy kredytowej. Tym samym na początku płacimy znacznie więcej, a z każdym kolejnym miesiącem nasze raty maleją. Dzieje się tak, ponieważ kwota pożyczonych pieniędzy od banku jest dzielona na równe części przez cały okres kredytowania. Do tej części naliczane są odsetki, których wysokość zależy od salda kredytu. Wraz ze zmniejszeniem się salda, zmniejszają się odsetki, a tym samym rata zobowiązania. Zaciągnięcie kredytu o zmiennej stopie procentowej z ratą malejącą wiąże się z tym, że jeśli w trakcie okresu spłaty zmieni się WIBOR, to bank przeliczy część odsetkową raty, a część kapitałowa pozostanie bez zmian. Oznacza to, że jeśli stopa referencyjna wzrośnie, to rata malejąca też będzie wyższa. Z kolei kredyt o stałej stopie procentowej oznacza, że przez 5-10 lat odsetki będą naliczane na podstawie oprocentowania obowiązującego przez okres trwania stałej stopy.
Wybrać raty równe, czy malejące?
Oba systemy płatności znacząco różnią się od siebie i to, co dobre będzie dla jednego, niekoniecznie sprawdzi się u drugiego. Dlatego zachęcamy do indywidualnego podjęcia decyzji o sposobie spłaty swojego zobowiązania, opierając się na swojej sytuacji finansowej. Na pewno raty równe pozwalają na większą elastyczność finansową na początku kredytowania, ale wiążą się z wyższym całkowitym kosztem niż raty malejące. W przypadku rat malejących otrzymujemy szansę na szybszą spłatę kapitału kredytu i niższe odsetki, ale początkowo będą wyższe raty, co może negatywnie wpłynąć na naszą zdolność kredytową.
