Tak, jak różne są przyczyny, dla których ludzie decydują się na wzięcie kredytu lub pożyczki i dążą do możliwie szybkiego uzyskania środków finansowych na realizację swoich potrzeb, tak też różne są powody, dla których dochodzą do wniosku, że chcieliby od podpisanej, a więc obowiązującej umowy kredytowej odstąpić. Najczęściej wiąże się to z jakąś nową, niespodziewaną sytuacją dającą kredytobiorcy korzystniejsze dla niego warunki pozyskania środków.

Na szczęście ustawodawca przewidział takie życiowe konieczności i w Ustawie o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 (Dz.U. z 2011 nr 126 poz.715) zawarł warunki i sposoby odstąpienia przez kredytobiorcę od podpisanej umowy kredytowej. Z Ustawy o kredycie konsumenckim wynika obowiązek kredytodawcy poinformowania potencjalnego kredytobiorcy o możliwości odstąpienia od umowy jeszcze przed podpisaniem umowy kredytowej. Ustawodawca, chcąc wzmocnić ochronę interesów konsumenta ustanowił obowiązujące wzory formularzy dotyczące kredytu konsumenckiego, a także kredytu zabezpieczonego hipoteką. Formularze stanowiące załączniki do Ustawy o kredycie konsumenckim, kredytodawca musi wypełnić i przekazać do zapoznania się z nimi potencjalnemu kredytobiorcy, przed podpisaniem umowy kredytowej. Nie dotrzymanie warunku zapoznania potencjalnego kredytobiorcy z warunkami umowy, a w tym także z możliwością odstąpienia umowy, może spowodować unieważnienie umowy kredytowej.

Z treści Ustawy o kredycie konsumenckim, a także z załączonego do niej Formularza Informacyjnego dotyczącego kredytu konsumpcyjnego, w którym w rubryce 4., określającej „inne ważne informacje”, jest formułka dotycząca odstąpienia od umowy kredytowej, która brzmi: „ W terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy, ma Pan/Pani prawo do odstąpienia od umowy”. Z tego zapisu wynika jednoznacznie, że kredytobiorca ma prawo odstąpić od zawartej umowy kredytowej w terminie 14 dni od jej zawarcia, bez podawania przyczyn odstąpienia. Jeśli 14-to dniowy termin odstąpienia został zachowany, kredytodawca ma obowiązek zwrócić kredytobiorcy wszystkie pobrane od niego opłaty, a kredytobiorca musi zwrócić w całości pobraną kwotę kredytu.

Natomiast załącznik nr 3 do Ustawy o kredycie konsumenckim, jest Formularzem informacyjnym dotyczącym kredytu zabezpieczonego hipoteką. Rubryka nr 4 tego Formularza mówi o warunkach odstąpienia od umowy kredytowej, dotyczącej kredytu hipotecznego na zakup mieszkania, domu lub innej nieruchomości. W części szczegółowej warunków odstąpienia od umowy kredytowej, rubryka ta zawiera zapis: „Ma Pan/Pani prawo odstąpić od umowy. Tak/Nie (niepotrzebne skreślić);  – sposób odstąpienia od umowy; – termin.” 

Ten zapis oznacza, że w przypadku kredytu hipotecznego na zakup mieszkania, domu lub innej nieruchomości nie obowiązuje 14-to dniowy termin odstąpienia od umowy, jak w przypadku kredytu konsumenckiego, lecz warunki odstąpienia są określone w warunkach, omówionych między kredytodawcą, a kredytobiorcą kredytu hipotecznego, przed podpisaniem umowy kredytowej.

Odstąpienie od umowy kredytowej dotyczącej kredytu konsumenckiego, jak i kredytu hipotecznego na zakup mieszkania, domu lub innej nieruchomości, to tylko jedno z wielu zagadnień, z jakimi musi się zapoznać potencjalny kredytobiorca zanim podpisze umowę kredytową, jeśli chce uniknąć poważnych, nieprzewidzianych trudności. Dlatego warto zastanowić się, czy, zwłaszcza wtedy, gdy ubiega się on o wysoki kredyt konsumencki, (który może mieć wartość niewiększą niż 255.500,-), lub kredyt hipoteczny, nie lepiej skorzystać z usługi eksperta kredytowego.